Magnez – właściwości i działanie

Czym jest magnez?

Magnez należy do pierwiastków najbardziej obecnych w przyrodzie. Szacuje się, że plasuje się na ósmym miejscu pod względem występowania w środowisku przyrodniczym [Gortat]. Stanowi ważny składnik nie tylko skorupy ziemskiej, ale także wody morskiej. Pierwiastek jest niezbędny do życia dla wszystkich organizmów żywych, także dla ludzi.

Magnez występuje licznie w organizmie człowieka, gdzie zajmuje czwarte miejsce pod względem ilościowym [Szymczyk]. Rozmieszczony jest niemal w całym ciele, jednakże największa jego ilość występuje wewnątrz komórek – w kościach, mięśniach, tkankach miękkich. Szacuje się, że w ustroju człowieka obecnych jest średnio 22-26 gramów magnezu [Szymczyk].

Właściwości magnezu

Magnez jest ważnym pierwiastkiem nie tylko pod względem ilościowym, ale także jakościowym. Jaką rolę w ciele człowieka pełni magnez? Właściwości tego pierwiastka dla funkcjonowania organizmu są nie do przecenienia. Magnez ma bowiem wielokierunkowy wpływ na organizm. Począwszy od uczestnictwa w przemianach metabolicznych, poprzez udział w pracy układu krążenia, na dużej roli w funkcjonowaniu układu nerwowego kończąc.

Magnez bierze udział w powstawaniu związków wysokoenergetycznych (ATP i ADP), które są głównym źródłem energii na każdej komórki naszego organizmu, także dla komórek układu nerwowego. Ponadto, magnez odgrywa ważną rolę w przewodzeniu impulsów nerwowych, dzięki którym działa m.in mózg i nerwy. Uważa się, że magnez w pewnym stopniu działa hamująco na część układu nerwowego, stąd jego działanie ułatwiające uspokojenie i zasypianie. Nie raz słyszeliśmy, że osoby z niskim poziomem magnezu są bardziej podatne na rozdrażnienie, czują się ospałe, zmęczone, mają trudności z koncentracją [Szymczyk].

Źródła magnezu

Magnez jest dostarczany do organizmu wraz z pożywieniem, a następnie wchłaniany w jelicie cienkim w około 30 proc. [Szymczyk]. W czym jest magnez? W jakim jedzeniu znajdują się największe ilości tego cennego pierwiastka? Dobrym źródłem magnezu są przede wszystkim zielone warzywa. Dlatego w okresie zwiększonego zapotrzebowania na magnez, zwłaszcza podczas przewlekłego stresu lub wzmożonego wysiłku fizycznego lub intelektualnego, zaleca się spożywać szpinak oraz rośliny strączkowe, takie jak groch, fasola czy soja.

Co jeszcze zawiera magnez? Pierwiastek występuje też w zbożach i jego produktach. Największe ilości są w otrębach i kaszy gryczanej. Można go także znaleźć w kakao, gorzkiej czekoladzie, bananach i rodzynkach. Źródłem magnezu są ponadto orzechy, migdały i pestki dyni. Nie należy zapominać o wodzie, zwłaszcza mineralnej, która także jest bogata w ten cenny makroelement.

Dobowe zapotrzebowanie na magnez dla osoby dorosłej wynosi około 300-400 mg. Co warto podkreślić, wchłanianie magnezu może być uzależnione od innych spożywanych pokarmów. Przykładowo dieta bogatobiałkowa lub niskobiałkowa (mniej niż 30 g na dobę) wpływa na obniżenie zawartości magnezu. Również spożycie dużych ilości fosforanów, szczawianów oraz kwasów tłuszczowych może zaburzyć wchłanianie tego pierwiastka. Z kolei spożywanie pokarmów zawierających witaminę B6 może poprawić wchłanianie magnezu.

Co wypłukuje magnez?

Istnieją produkty, które nie tylko mogą mieć wpływ na wchłanianie magnezu, ale ponadto mogą prowadzić do zwiększonego wydalania pierwiastka. Co wypłukuje magnez z organizmu? Do zwiększonego wydalania tego pierwiastka przyczyniają się mocna herbata, kawa oraz alkohol. To trzy produkty, które najbardziej wypłukują magnez z organizmu.

Warto także wiedzieć, że niski poziom magnezu w organizmie może być efektem ubocznych stosowania niektórych leków (m.in. moczopędnych, neuroleptyków, antykoncepcyjnych).
Jak rozpoznać, że w organizmie może potrzebować dodatkowej dawki magnezu? Do najczęstszych symptomów zaliczają się:

• uczucie zmęczenia,
• osłabienie koncentracji i pamięci,
• podatność na stres,
• zwiększona pobudliwość nerwowa,
• stany lękowe lub zaburzenia depresyjne,
• skurcze mięśni.

Należy jednak zaznaczyć, że są to objawy nieswoiste, które mogą występować w wielu jednostkach chorobowych, dlatego do stwierdzenia niskiego poziomu magnezu niezbędne jest wykonanie badań laboratoryjnych.

Powiązane artykuły:

Witamina B6 – właściwości i działanie >>

Napięcie nerwowe – jak ukoić skołatane nerwy? >>

Melisa lekarska – działanie i zastosowanie >>

Autor: Joanna Woźniak