Neospasmina Extra
lek uspokajający
w kapsułkach
w kapsułkach
Melisa lekarska – działanie i zastosowanie
Melisa lekarska jest zielem znanym w medycynie już od wielu stuleci, chętnie stosowanym przez starożytnych uczonych. Surowiec pozyskiwany z melisy ma działanie uspokajające i wyciszające, działające nie tylko na ludzi, ale także na pszczoły, skąd wzięło się jego inne, ludowe określenie – „rojownik” lub „pszczelnik”.
Jak wygląda melisa?
Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny jasnowatych. Jej pierwotne pochodzenie wywodzi się z terenów leżących w obrębie basenu Morza Śródziemnego, skąd powędrowała do przyklasztornych i przyszpitalnych ogródków. Aktualnie jest już rozpowszechniona na całej kuli ziemskiej. Melisa jest byliną dorastającą do 60–100 cm wysokości. Tworzy czterokanciastą, bogato ulistnioną, wiotką i rozgałęzioną łodygę. Liście melisy są jasnozielone, sercowojajowate, długości do 8 cm i silnie unerwione. Zioło kwitnie od czerwca do września, a kwiaty melisy są białe, żółtawe lub jasnoróżowe, zrosłopłatkowe. Kwiaty obficie nektarują i są chętnie odwiedzane przez pszczoły miodne i trzmiele (z tego powodu zalicza się melisę do roślin miododajnych). Już starożytni uczeni używali ziela melisy w celach leczniczych. Także teraz wiele gospodyń domowych często hoduje melisę w swoich ogródkach w celu jej późniejszego spożycia.
Właściwości lecznicze melisy
Za właściwości melisy odpowiadają przede wszystkim licznie zawarte w niej olejki eteryczne i inne substancje aktywne. Ich zawartość może być różna w zależności od sposobu przygotowania. Na przykład ekstrakty wodne i alkoholowe są bardzo bogate w polifenole, spośród których największą zawartością charakteryzuje się kwas rozmarynowy. Na właściwości zdrowotne melisy ogromny wpływ mają także inne substancje, takie jak: triterpeny, kwas ursolowy, garbniki, proantocyjanidyny, kwas askorbinowy (witamina C), alkaloidy, kumaryny, tokoferole, pochodne kwasu cynamonowego, flawonoidy. Z kolei olejek melisowy zawiera w swoim składzie cytral, cytronelal i geraniol, które sprawiają, że liście melisy mają charakterystyczną, cytrynową woń.
Jakie właściwości lecznicze ma melisa? Bogactwo składników melisy lekarskiej sprawia, że ma ona szerokie właściwości prozdrowotne. Najbardziej znanym działaniem jest łagodzenie stanów napięcia nerwowego oraz jest używana jako środek wspomagający w okresowych trudnościach z zasypianiem. Ponadto napary z liści melisy działają rozluźniająco i przeciwskurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, przez co zmniejszają napięcie jelit.
Działanie melisy lekarskiej
Jak działa melisa? Mnogość związków aktywnych sprawia, że działanie lecznicze melisy jest naprawdę szerokie. Jednak główną substancją warunkującą prozdrowotne działanie jest kwas rozmarynowy. To między innymi on, wraz z pozostałymi składnikami odpowiada za lecznicze działanie melisy na organizm. Głównym wskazaniem medycznym jest łagodzenie stanów napięcia nerwowego oraz wspomaganie w okresowych trudnościach z zasypianiem.
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania produktów zawierających wyciągi z melisy lekarskiej jest uczulenie na substancje czynne lub jakiekolwiek substancje pomocnicze. Ponadto jeśli mimo terapii melisą lekarską objawy chorobowe nie ustępują, to warto skontaktować się z lekarzem specjalistą. Dodatkowo spożywanie melisy może osłabiać zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługi maszyn.
Zastosowanie melisy
Głównym surowcem farmaceutycznym, które jest wykorzystywane w lecznictwie jest liść melisy. To z niego najczęściej robi się napary i wyciągi, które następnie poddaje się obróbce i przygotowuje gotowe formy leku.
Mimo, że melisę można spożywać na wiele różnych sposobów to najczęstszą formą przyjmowaną przez pacjentów są kapsułki doustne oraz syropy do picia. Melisa w tabletkach na uspokojenie jest przeznaczona tylko dla dorosłych pacjentów, którzy nie mają problemów z ich połykaniem. Ich niezaprzeczalną zaletą jest łatwość stosowania oraz brak problemu z odmierzeniem właściwiej dawki.
Syropy z kolei są przeznaczone do osób starszych oraz młodszych, które mogą mieć problemy z połykaniem tabletek. Są one najczęściej słodkie z powodu użytego do produkcji cukru, co pozwala zniwelować smak, który nie dla każdego jest przyjemny. W odróżnieniu od tabletek, w przypadku spożywania syropów jest bardzo ważne, by prawidłowo odmierzyć dawkę leku. Z powodu użycia różnych stężeń przez producentów, prawidłowe dawkowanie zawsze znajdziemy w ulotce leku.
Powiązane artykuły:
Szyszki chmielu – działanie i zastosowanie >>
Męczennica (passiflora) – właściwości >>
Napięcie nerwowe – jak ukoić skołatane nerwy? >>
Autor: mgr farm. Wojciech Ziółkowski
Bibliografia:
1. N. Dobros; Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym; Postępy fitoterapii; 2017; 18 (3); 215-222.
2. R. Nurzyńska-Wierdak; Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) – skład chemiczny i aktywność biologiczna; Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin Polonia; 2013; Vol. XXIII (1).
3. M. Połumackanycz, M. Wesołowski, A. Viapiana; Właściwości prozdrowotne melisy lekarskiej (Melissa officinalis L.); Farmakognozja Polska; 2019; 75 (12); 659-663.
4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Neospasmina Extra; http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=12212 [data dostępu:22.02.2021]
NEO/253/02-2021