Muzyka relaksująca – do snu, pracy i medytacji. Co daje?

Relaksująca muzyka to podstawowe narzędzie muzykoterapii, stanowiącej formę leczenia i wykorzystywanej w różnych dziedzinach medycyny – począwszy od psychiatrii, poprzez położnictwo i opiekę paliatywną, na stomatologii kończąc [Paszkiewicz-Mes].

Z odprężającej funkcji muzyki można korzystać nie tylko w lecznictwie szpitalnym czy ambulatoryjnym, ale także w domowym zaciszu lub w czasie pracy. Wyciszająca muzyka jest także nieodłącznym elementem medytacji, z której w ostatnim czasie korzysta coraz więcej osób.

Muzyka relaksująca do snu 

Po relaksującą muzykę Polacy najczęściej sięgają tuż przed snem. Dotyczy to zwłaszcza osób, które miewają problemy z zasypianiem. Z badań epidemiologicznych wynika, że na różnorodne problemy ze snem cierpi 20-40 proc. populacji. Zazwyczaj są one wynikiem utrudnionego zasypiania [Nowicki, Grabowski, Cubała, Nowicka-Sauer, Zdrojewski, Rutkowski, Bandosz]. Jak podkreślają specjaliści, zajmujący się leczeniem bezsenności, kluczem do szybszego zasypiania może być właśnie relaksująca muzyka do snu [Grabowski].

Jak wybrać najbardziej relaksacyjną melodię? Zasadniczo powinna się ona cechować powolnym tempem, niewielkim poziomem głośności oraz ograniczoną liczbą akcentów muzycznych. Żeby muzyka doprowadziła do spontanicznej utraty świadomości, powinna mieć ponadto płynną melodię i rytm oraz regularny przebieg. W utworze muzycznym nie powinny dominować instrumenty o jaskrawej barwie, wyróżniające się. Zasadniczo zaleca się unikać utworów z kompozycją wokalną. Poszukując muzyki relaksującej, warto postawić na szum morza, wiatru czy odgłosy płynącego potoku.

Muzyka relaksująca do pracy

Po muzykę relaksująca można także sięgnąć w trakcie pracy. Rzecz jasna celem utworu muzycznego nie będzie wówczas wywołanie senności, lecz poprawa koncentracji. W realizacji tego zadania idealnie sprawdzi się relaksująca muzyka klasyczna, która w przeciwieństwie do opisanej wyżej, będzie cechowała się bardziej zróżnicowaną dynamiką i różnorodnością instrumentów. Muzykolodzy zalecają, by relaksujące utwory muzyczne zawierały odgłosy natury, gdyż są one najbardziej efektywne w przynoszeniu wyciszenia, ale także koncentracji. Do efektywniejszej pracy warto wybrać cykl czterech koncertów skrzypcowych Antonio Vivaldiego „Cztery pory roku”, składający się z:

• koncertu nr 1 E-dur „Wiosna”
• koncertu nr 2 g-moll „Lato”
• koncertu nr 3 F-dur „Jesień”
• koncertu nr 4 f-moll „Zima”.

„Cztery pory roku” to wzorcowy przykład muzyki relaksującej do pracy, zawierającej odgłosy natury, jednakże o zróżnicowanej dynamice.

Muzyka relaksująca do medytacji

W ostatnich latach rośnie zainteresowanie medytacją. Coraz więcej osób otwarcie przyznaje, że medytowanie stało się ich codziennym rytuałem. Potwierdzeniem tej tezy jest ilość aplikacji służących do medytacji. Od 2015 roku powstało ich około 2,5 tysiąca, a jedną z najpopularniejszych pobrano ponad 170 milionów razy [5].

Czym jest medytacja? Najprościej rzecz ujmując, to stan, w którym ciało pozostaje zrelaksowane, a umysł wyciszony, dzięki czemu osoba medytująca staje się w 100 procentach otwarta na doznania danej chwili. Badania naukowe potwierdzają, że medytacja jest skuteczna w obniżaniu stresu i lęku [6].

Jaką melodia będzie odpowiednia podczas medytowania? Jaką muzykę relaksującą na stres warto wybrać? Okazuje się, że odpowiedź na to pytanie, przyniosły badania prowadzone kilka lat temu przez firmę Mindlab International. W czasie eksperymentu, w którym wzięło udział piętnastu chętnych, badano różne utwory muzyczne pod kątem ich skuteczności w redukowaniu napięcia nerwowego. Kiedy osoby biorące udział w badaniu słuchały muzyki, zaś lekarze monitorowali pracę serca, mózgu i płuc. Ostatecznie udało się wybrać najskuteczniejszą muzykę relaksującą i uspokajającą.

Bezapelacyjnie wygrał utwór muzyczny „Weightless” autorstwa Marconi Union [2]. Jego cechą charakterystyczną jest tempo, rozpoczynające się od 60 BPM (beats per minute, czyli uderzeń na minutę) i sukcesywnie spadające do 50 BPM. W tym samym tempie pracuje ludzkie serce w czasie spoczynku. Wówczas człowiek może doświadczyć wewnętrznego spokoju. Między innymi dlatego słuchanie muzyki w tym tempie, prowadzi do obniżenia poziomu stresu.

Co ciekawe, piosenka powstała we współpracy z Lyz Cooper, terapeutką dźwiękami i założycielką Brytyjskiej Akademii Terapii Dźwiękiem.

Powiązane artykuły:

Ćwiczenia – dobry sposób na walkę ze stresem >>

Męczennica (passiflora) – właściwości >>

Kozłek lekarski (waleriana) – właściwości i działanie >>

Autor: Joanna Woźniak

Konsultacja merytoryczna: lekarz Anna Lewandowska